Ekonomi

Sigara ve alkole zam mı geliyor?

Sigara fiyatları ve alkol fiyatları için yeni yıldan itibaren yeni bir ÖTV artışı gerçekleşecek. 6 aylık ÜFE artışı kadar artacak ÖTV oranları sonrası en ucuz sigara fiyatının üretici hiçbir maliyeti yansıtmadan satış yapması halinde bile 51,5 liraya satılması öngörülüyor. Ancak maliyet artışı eklendiğinde ise en ucuz sigara 60-65 TL bandına yükselebilir.

Sigara ve alkolde ÖTV tutarı yasa gereği her altı ayda bir Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kadar artırılıyor. Temmuz’dan bu yana yüzde 14 artan ÜFE'nin yılın son altı ayını en az yüzde 16 artışla tamamlaması bekleniyor. Yılbaşında paket başına alınan asgari maktu ÖTV 25,78 liraya maktu vergi ise 1,28 liraya yükselecek. Yani bir paket sigaradan alınan ÖTV en az 27 lira 6 kuruş olacak. Sigaranın vergisinde bir şart daha var bu rakamın satış fiyatının yüzde 63'ünden daha az olmaması gerekiyor. Böylece sigaradan alınacak ÖTV 42,96 lira olacak.

Bir de yüzde 20'ye yükselen KDV'yi dikkate alınacak. Bu durumda ise 1 paket sigaranın en az 51,5 liraya satılması gerekiyor. Piyasada şu anda en ucuz sigara 45 liraya satılıyor. Tabi sigara maliyetleri bu hesaba eklendiğinde fiyatın 60-65 lirayı aşması bekleniyor.

70 MİLYAR LİRALIK VERGİ KAYBI

Habertürk’ün haberine göre, Piyasada şu anda en ucuz sigara ise 45 liraya satılıyor. Bu artış ise özellikle düşük gelir grubunu kaçak alkol ve sigara tüketmeye itiyor. Geçtiğimiz Haziran ayında tütün şirketleri ortak bir açıklama yaparak Türkiye’deki sigara pazarının yüzde 28’inin kaçak olduğunu açıklamıştı. Bu kaçak oranına göre devletin vergi kaybının ise 70 milyar liraya ulaştığı tahmin ediliyor.

Yine sigara üreticilerine göre, sigara fiyatlarındaki vergi ve maliyet kaynaklı yaşanan artışların bu kayıp kaçağı artırıcı bir etkiye sahip. Sigaradaki vergi yükü yüzde 82.5 seviyesinde. Vergideki tüm değişiklikler, hem kayıp-kaçağa hem de tüketiciye doğrudan yansıyan bir etkiye sahip. Öte yandan tütün ürünlerinin enflasyona etkisinin yüzde 3.5 seviyesinde olduğu hesaplanıyor.

DÜŞÜK FİYATLI ÜRÜNLER DAHA FAZLA ETKİLENİYOR

Sigarada vergi oranının yüzde 82.5 olmasının yanı sıra vergi sistemi nedeniyle üreticiler 1 liralık bir maliyet artışını 7.5 liralık fiyat artışı ile telafi etmek zorunda. Diğer önemli sorun ise ÖTV artışları ile vergi rakamının sürekli artması. Sahte ve kaçak tütüne yönelenler genelde orta ve alt segment kullanıcılar. Dolayısıyla fiyat maktu ve asgari maktu ile arttığı zaman bu kesim etkileniyor. Yani maktu ve asgari maktudaki artışın düşük fiyatlı ürünler üzerindeki etkisi, pahalı sigaralara göre daha fazla. Fiyat artışları ile nispeten fiyatı ucuz sigaralar çok fazla pahalı olacağı için, bu artışın alım gücü düşük kesimin cebine dokunduğu belirtiliyor.