Zonguldak İl Sağlık Müdürü Uzm.Dr. Ertuğrul Güner vatandaşları uyararak yaz aylarının gelmesiyle birlikte sıcak havaların etkisiyle mikrobik ishal vakalarında önemli bir artış olduğu konusuna dikkat çekti.
Güner yapmış olduğu yazılı açıklamada şunları söyledi: “İshal, hem bakteriyel hem de bakteriyel olmayan birçok etkenden kaynaklanabilir. Özellikle yaz aylarında, temiz olmayan suların içilmesi ve bu sularla yıkanan yiyeceklerin tüketilmesi, ishal vakalarının artmasında büyük rol oynamaktadır. Ayrıca, yaz mevsiminde sebze ve meyvelerin iyi yıkanmadan tüketilmesi de bu rahatsızlıkların artmasına sebep olmaktadır.
Mikrobik ishallerin başlıca sebepleri arasında E.Coli, Salmonella, Şigella gibi bakteriler ile Giardia, Amip gibi parazitler ve Rotavirüs, Adenovirüs, Norovirüs gibi çeşitli virüsler bulunmaktadır. Bu mikroorganizmalar, içme ve kullanma sularına ve besinlere karışarak hastalıklara neden olmaktadır. Klorlama ve kaynatma gibi yöntemlerle dezenfekte edilmemiş sular ve uygun şartlarda saklanmayan besinler ishal hastalıklarına sebep olmaktadır. İshalli hastalarda ishalin yanında bulantı, kusma, halsizlik, ateş ve kilo kaybı gibi belirtiler de görülebilmektedir.
Yaz aylarında besinler hızlı bozulabilmekte olup, bu yüzden yemeklerin günlük olarak pişirilmesi ve soğutulmadan tüketilmesi gerekmektedir. Özellikle yaz aylarında dışarıda, açıkta satılan ve son tüketim tarihi belli olmayan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Bozulmuş gıdaların tüketimi de ishale sebep olabileceğinden, taze pişirilen veya tekrar ısıtılan yemeklerin sıcaklıkta iki saatten fazla bekletilmemesi, ayrıca dondurulmuş gıdaların çözdürüldükten sonra tekrar dondurulmaması önerilmektedir. Sebze ve meyveler ise bol miktarda temiz su ile yıkanması gerekmektedir.
Yaz aylarında hijyen kurallarına daha da özen gösterilmelidir. Eller bol su ve sabunla en az 20 saniye boyunca iyice yıkanmalı, kullanılacak suyun temiz olduğundan emin olunmalı ve mümkünse dezenfekte edilmelidir. Gıdalar kapalı ortamda muhafaza edilmeli, hayvanların temas ettiği besinler tüketilmemelidir. İshalli olan kişilerin kullandığı ve ortak kullanılan tuvalet ile lavabolar temizlenerek dezenfekte edilmelidir.
Özellikle bağışıklık sistemi düşük hastalar, iki yaşından küçük çocuklar ve 65 yaş üstü yaşlılar, ishalden daha fazla etkilenmekte ve bu grupların ishal sonucunda kaybettikleri sıvının yerine konamaması durumunda, kanlı ishale dönüşebilmektedir. Bu grupların belirtiler göstermesi durumunda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir.
Genel olarak, kuruyemiş, çikolata ve kızartma gibi gıdalardan uzak durulması önerilmektedir. Yaz aylarında vücudun kaybettiği sıvıyı yerine koymak için bol su içilmeli ve sağlıklı, hijyenik koşullarda hazırlanmış yiyecekler tüketilmelidir. 24 saatten uzun süren ishal, bulantı, kusma, ateş, baş ağrısı ve idrar miktarında azalma durumlarında sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.
Bu önlemler alınarak, yaz aylarında ishal vakalarının önüne geçmek mümkündür. Halkımızın sağlığı için bu konuda daha dikkatli ve bilinçli olunması gerektiğini önemle hatırlatırız.
