Doğancılar adıyla bilinen bu yerleşimlere bu isim, doğan kuşunu eğiterek avcı haline getiren ailelerin yaşadığı yere verilir. Bu Çatalağzı'nın bir mahallesi olan Doğancılar'ın Osmanlı kayıtlarında bahsedilen ünvanıdır.
Doğan kuşları ile insanoğlunun ilişkisi 4000 yıllık geçmişe sahip.
Osmanlı döneminde İstanbul'daki saraya padişah ve şehzadeler için yetiştirilirdi.
Tarihler Sultan Bayezit'ın 7000 kuşu olduğunu yazar. Atmacacıbaşı, çakırcıbaşı, doğancıbaşı gibi görevlileri olun kalabalık kadro , imparatorluğun değişik bölgelerine gidip, bu kuşları eğitenlerden satın alırdı.
Doğan kuşlarının da çeşitleri var. Av için en uygunu gökdoğandır.
Hayvanlar aleminin en hızlı uçan kuşu olarak bilinen bu kuş, havada yatay hızı saatte 180 kilometreye, avlanırken ise dalış hızı saatte 320 kilometreye kadar çıkabiliyor. Gökdoğanların avlanma tarzı diğerlerine göre biraz daha farklıdır. Hava akımlarını ya da
kanat gücünü kullanarak yükselir, avını gördüğünde hızla dalışa geçer, kurbanına çarparak işini bitirir. Eğer ilk dalışta başarılı olamazsa tekrar yükselerek dalışlarına devam eder
Nasıl Eğitilir ?
Sosyal hayvanlar olan evcil hayvanların eğitiminde ödül ve ceza sistemi kullanılırken, vahşi olan atmaca ve doğanların eğitiminde ceza söz konusu değildir. Bağırmak, güç kullanmak, cezalandırmaya teşebbüs etmek iki çeşit tepkiye yol açar. Ya kaçmaya çalışırlar ya da dönüp mücadele ederler. Bir üçüncü tepki de eğiticisine kapılarını kapamaktır. Yırtıcı kuş eğitmek isteyen kişi her türlü güç gösterisinden, cezadan kaçınmalı, kendini kuşla uyumlu bir beraberliğe
hazırlamalıdır. Kuşun üzerinde kuracağı tek dolaylı disiplin onun gıdasını azaltmak ya da kesmekle olur . Bu yolla, kuşla insan arasında kayda değer bir işbirliği ve insanın kuşa karşı şaşırtıcı derecede hakimiyeti ortaya çıkar. Atmacacılık ve doğancılık kendi içinde bir disiplin olayıdır ve bu
hayvanları eğitmek isteyen kişi önce kendini eğitmelidir.
İzinsiz avlanılması ve evde barındırılması yasaktır. Yaralı olarak bulsanız dahi en kısa mesafedeki veterinere götürmeniz zorunludur.
Hayati yılmaz ile Zonguldak Tarih
