CUMHURBAŞKANI’NA VERİLEN ‘ŞEHRİN ANAHTARI’ KAÇ LİRA?..
Geçtiğimiz hafta, ELMAS 67 İnternet sitesinde, ‘Cumhurbaşkanı’na verilen anahtarın fiyatı kaç lira?’ başlıklı bir haber yayınlandı.
Haberin başlığı ‘Kayıp şehrin anahtarı’ (Nehir Yarar/2019)isimli kitabı hatırlattı bana.
Turgut, Arif, Nihal, Cemal isimli dört kafadar çocuk, günün birinde ayrılırlar. Turgut, arkadaşı Arif’in hediyesi olan defteri okumaya başlar. Kayıp şehir ve görünmeyen bir çocuktan bahseden Arif’in yazdıklarından o kadar etkilenir ki, kayıp şehri bulmak için yollara düşer. Esrarengiz olayların peşini bırakmadığı bu yolculukta, hayal bile etmediği bir dünyanın kapılarını aralayacaktır... Gelelim konumuza. Zonguldaklı seçilmişlerden oluşan bir heyet, geçtiğimiz haftalarda temsili bir şehir anahtarını AK Partili Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’a hediye etmişler.
Hizmete yönelik proje bazlı etkinliklerin tasarım aşamasında olduğu bir süreçte, günlük açıklama ve ziyaretlerle zaman kazanıldığı bir gerçek.
Ancak, Cumhuriyet’in endüstri merkezi ve ilk vilayetlerinden Zonguldak’ın, içinde bulunduğu ‘ahval-i vaziyet’, hiçte ‘anahtar teslimi’ bir seçimi çağrıştıracak durumda değil.
Çünkü, hem seçim öncesi yapılan anketlerde, hem de Zonguldak’ın nüfusuna oranla gelen hizmetlerde, yaşam kalitesinin dip yaptığı bir gerçek.
Sahi, verilen ‘şehir anahtarı’, yukarının gösterdiği tüm ilgiye rağmen, anketlerde çıktığı gibi ‘kayıp şehir’ anahtarı mı, anahtar ile çarpıtılan bir şehrin dramı mı?
Ben önce Zonguldak’ın ekonomik, sosyal ve siyasal yapısını bir değerlendireyim, ardından anahtarın maddi maliyetini vereyim.
32. belediye başkanını seçecek olan Zonguldak Belediyesi’nin, 2024 bütçesi 2 milyar 100 milyon lira. Borcu ise 1 milyar 300 milyon lira. Belediye 101 bin 750 nüfusa göre iller bankasından pay alıyor.
Bahsini ettiğimiz Zonguldak vilayetine sosyal güvenlik açısından bakıldığında bir fecaat yattığı görülür.
149 bin sigortalıya karşı 170 bin emekli var Zonguldak’ta. Gayri resmi işsiz sayısı ise 50 bin.
Asıl fecaat, 89 bin 500 seçmenli şehir de, icralık dosya sayısının 54 bin 160’a ulaşması.
Yani, şehrin yarısından çoğu icralık durumda olması…
İşin daha fenası, 2023’te Zonguldak’ta fakir fukaraya yapılan resmi yardım miktarı, 121 milyon 595 bin lira ile rekor seviyeye ulaştı.
Dolayısıyla, geçtiğimiz yıllarda göç alan endüstri merkezi Zonguldak’tan, 2023’te sadece merkez ilçeden 103 bin , dış şehirlere göç etti.
Zonguldak’ın ihracatı, 2023’te yüzde 31.5 azaldı, 25.4 milyar dolara indi.
İthalat 134.8 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yani, ithalat ihracatın 5 katı oldu.
Kangren olmuş tarihi sorunlarımızdan, köstebek usulü kaçak kömür çıkartma işi, artık uzaktaki dağlarda değil, şehir merkezine 1-2 km mesafedeki mahallelerde yapılıyor.
Olayı özetlersek, Zonguldak, 2023 yılında 81 il içinde ödediği vergi kadar yatırım alamayan 16 il arasında ve 6. sırada yer alıyor.
Verdiğim teknik ve istatistik bilgiler, 20 yıldır merkezi ve siyasi iktidarda olan bir partinin, yerel de de iktidar olduğu Zonguldak’la ilgilidir
Düşünebiliyor musunuz, Cumhurbaşkanına ‘şehrin anahtarı’ verilen bir zamanda, şehirde trafik ve otopark rezaleti de kangren olmuş sorunlardan biri!..
Asıl sorun, yapılan işlerde bile ‘gayr-i ciddilik’ ve ‘kamu zararı’ gibi nahoş gelişmelerin yaşanması.
Yıkılan Endüstri Mirası Fevkani Köprüsü güzergâhında, Soğuksu-Acılık arasına yapılan otoyol için alınan hibe asfaltın, çamur içine dökülmesi akabinde, vaki şikayetler neticesi, kepçelerle sökülmesi.
Yıkılan Fevkani köprüsünün hurdalarıyla ilgili dedikoduların bitmemesi ise ayrı bir konu ve sorun.
Sayın Cumhurbaşkanı’na şehrin anahtarını verenlerin gayesi, bence, AK Partili Cumhurbaşkanı’nın kendilerine verdiği ‘Şehrin yetki anahtarını’, beceriksizlikleri nedeniyle maddi sembollü bir ‘anahtar’ kaydı ile ‘iade’ etmeleridir.
‘Sayın Cumhurbaşkanım, siz bizi onaylayıp Zonguldak’a idareci olarak yetkilendirdiniz, ancak; biz verdiğiniz görevi iyi yapamadık, Zonguldak insanının yaşam kalitesini yukarı çekemedik. Zonguldak, emeğin/emekçinin başkentinden emeklinin işsizlerin merkezi haline geldi, özür dileriz’ demişlerdir.
Zonguldaklı seçilmişlerin, Sayın Cumhurbaşkanı’na verdikleri ‘sembolik’ anahtarın iyi tarafı, işçiliğinin Zonguldak’ta yapılmış olması.
Maliyeti ise fazla abartılmış olsa da, sembolik yapısına uygun değerde, pirinç dökümden yapılmış 3 kg ağırlıkta ve 100 bin lira civarında olduğu öğrenildi.
İşte, 629 Adımlık Şehir Zonguldak’ın dramı.
SONUÇ: Yiğitlerin değil, sorunların harman olduğu şehir Zonguldak, bu tip ve politiplerin gösteriminde yeni bir Mahalli İdareler Seçimine gidiyor.
Söz, demokrasinin olmazsa olmazlarından sandık ve seçmen de…